pola
niewidzenia
Źródłem inspiracji były opisy pól niewidzenia, czyli tego, co miała przed oczami osoba ociemniała, która straciła wzrok i za pomocą swojej wizualnej pamięci potrafiła te pola opisać. Kolor czarny bywał mylnie kojarzony z osobami niewidomymi. Osoby widzące często sądziły, że niewidząca osoba widzi kolor czarny lub ma czarne pole widzenia. Tymczasem pola niewidzenia mogły przybierać różne formy.
W naszej dotychczasowej pracy z osobami z dysfunkcją wzroku zebraliśmy kilkanaście opisów, które z powodzeniem stały się źródłem graficznej inspiracji. Oto jeden z nich:
„Czasami pojawiały się odcienie szarości, czasami biel była tylko do połowy, a z drugiej strony widniał kolor czarny. Czasami biel była tak intensywna, iż przypominała efekt opalizacji, a przy niej pojawiało się wiele kolorowych punktów, powstałych tak jakby z rozszczepienia światła, chociaż tego zewnętrznego zupełnie nie widziałam.” (Barbara Szymańska, Fundacja Audiodeskrypcja).
działania
Do projektu zaprosiliśmy młodzież, która wykonała pracę badawczą, spotykając się z osobami niewidomymi (ociemniałymi, które miały pamięć wzrokową z okresu, kiedy widziały, i mogły za pomocą znanych im obrazów opisać swoje pole niewidzenia). Podczas spotkań młodzież nagrywała wywiady, które następnie poddała transkrypcji i redakcji. Wzięła również udział w kursie audiodeskrypcji prowadzonym przez specjalistów z Fundacji Audiodeskrypcja. Poznała zasady opisywania rzeczywistości, co wzbogaciło jej warsztat pisarski.
W dalszym etapie pracy opisy pól niewidzenia stały się źródłem twórczych inspiracji dla ośmiorga warszawskich artystów zaproszonych do projektu. Wraz z innymi twórcami przez dwa miesiące opracowywali wizualnie wcześniej zgromadzone opisy. Efektem ich pracy stały się atlas oraz wystawa.
Na wystawie zaprezentowaliśmy rezultaty ich działań – nie tylko grafiki, lecz także instalacje artystyczne inspirowane polami niewidzenia, w tym prace wideo, dźwiękowe i przestrzenne. Projekt wystawy został opracowany przez grupę kompetencyjną, w skład której weszli architekt, projektant i kurator. Elementy ekspozycji miały charakter modułowy, co pozwalało na ich dostosowanie do różnych przestrzeni wystawienniczych, w których prezentowana była ekspozycja.
Projekt został dofinansowany ze środków Urzędu m.st. Warszawy.
